Zó! Zoetermeer stelt vragen over identificatie WMO cliënten. De letterlijke tekst van de schriftelijke vragen is als volgt:
Identiteitsfraude voorkomen
De overheid geeft allerlei tips om identiteitsfraude te voorkomen. Zo wordt geadviseerd om uitsluitend als het per se wettelijk moet een kopie van een identiteitsbewijs te overhandigen. Verder wordt uitgelegd dat als je je moet identificeren het er om gaat dat iemand controleert of jij degene bent die op de foto van het identiteitsbewijs staat en dat dat niet hetzelfde is als het overhandigen van een kopie van je paspoort of rijbewijs.
Verder geeft de overheid tips om – als het toch nodig is een kopie van je identiteitsbewijs af te geven – die kopie zodanig te bewerken dat er geen misbruik van gemaakt kan worden.
Rijksoverheid en Autoriteit Persoonsgegevens
Op de site van de rijksoverheid inzake identificatie in de zorg staat o.a. het volgende: De zorgaanbieder controleert met uw identiteitsbewijs of u degene bent die bij het Burgerservicenummer (BSN) hoort. Uw zorgverlener legt de soort en het nummer van uw identiteitsbewijs vast in de administratie. Een kopie of scan maken mag niet. Onder andere: Vaak is het genoeg als mensen hun identiteitsbewijs, zoals hun paspoort of identiteitskaart, laten zien. Dit wordt ook wel ‘legitimeren’ of ‘identificeren’ genoemd.
Gegevens overnemen
De organisatie kan na het tonen eventueel noteren om welk identiteits-bewijs het ging en het nummer hiervan. In enkele gevallen zijn organisa-ties wettelijk verplicht om bepaalde persoonsgegevens van iemands identiteitsbewijs over te nemen.
Kopie of scan identiteitsbewijs
Een organisatie mag alleen in uitzonderlijke gevallen een kopie of scan maken van iemands identiteitsbewijs. Dit geldt onder meer als het in de wet staat. Zie: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/onderwerpen/identificatie/identiteitsbewijs?qa=identificatie
identificatie bij Wmo
Zó! Zoetermeer heeft vragen op het gebied van de identificatieplicht waar het gaat om de Wmo.
In de Wet Maatschappelijk Ondersteuning (Wmo) staat over het identificeren het een ander in artikel 2.3.4 en in artikel 5.2.8. In beide gevallen staat er dat de cliënt een document ter inzage moet aanbieden, niet dat er een kopie van het document moet worden overhandigd. Dit geldt voor zowel de gemeente als voor de leverancier die de maatwerkvoorziening levert zoals de thuiszorgorganisatie.
Althans, voor zover wij hebben kunnen achterhalen staat er niet in de wet dat een cliënt een kopie van het identificatiedocument moet inleveren. En dit lijkt ook te gelden voor de verstrekkers van maatwerkvoorzieningen zoals de organisaties voor thuiszorg.
Schriftelijke vragen
Wij hebben hierover de volgende vragen:
Gemeente
De gemeente vraagt al op het meldingsformulier voor de Wmo – dus nog voor er sprake is van het verstrekken van een maatwerkvoorziening – om een kopie van het identiteitsbewijs.
- Waarom wil de gemeente een kopie van het identiteitsbewijs hebben?
- Is dit gebaseerd op een wet, een verordening, of een andere (beleids-)regel? zo ja welke artikelen/regels betreft het precies?
- Wat doe de gemeente precies met die kopieën van die identiteitsbewijzen?
- Worden ze bewaard? Zo ja, hoe lang worden ze bewaard? Hoe worden ze bewaard (is er een kluis of iets dergelijks)?
- Op welke manier en waar in het proces wordt de cliënt geïdentificeerd volgens de wet (dus in persoon)?
- Is het mogelijk dat de gemeente afziet van het innemen van kopieën van het ID-bewijs? Wat gaat er mis als er geen kopie wordt ingenomen?
- Indien het per se nodig is om een kopie in te nemen, is het college bereid om aan de formulieren die daarom vragen informatie toe te voegen hoe de cliënt de kopie kan bewerken zodanig dat de kans op misbruik zo klein mogelijk wordt zoals wordt geadviseerd op o.a. de website van de Autoriteit Persoonsgegevens?
Zorgaanbieders
Een (of meerdere) zorgaanbieder(s) in Zoetermeer eist ook van de cliënten een kopie van het ID-bewijs.
- Is het verplicht dat aanbieders van Wmo-voorzieningen zoals de aanbieders van de Thuiszorg kopieën van ID-bewijzen inzamelen?
- Hoe verhoudt zich dat tot de melding op de website van de overheid, dat dat juist niet mag (in ieder geval niet als het gaat om medische zorg)?
- Welke afspraken heeft de gemeente gemaakt met de Wmo-zorgaanbieders over de identificatie (volgens de wet) en het al dan niet innemen van kopieën?
- Welke afspraken zijn er over de tijd dat men die kopieën mag bewaren. Zijn er voorschriften over het bewaren? Is bijvoorbeeld een kluis verplicht? of zitten de kopieën in laatjes van bureaus of in auto’s van de medewerkers?
- Wat is er geregeld voor het moment waarop de cliënt niet langer gebruik maakt van de diensten van de aanbieder? Krijgt de cliënt zijn kopie dan terug?
- Wordt er wel eens gecontroleerd hoe de aanbieders omgaan met identificatie en het al dan niet innemen van kopieën?
- Indien er geen afspraken zijn, is het college bereid om die te maken?
