De gemeenteraad heeft tijdens het voorjaarsdebat uitgebreid gesproken over het financiële huishouden van de gemeente Zoetermeer. De raad ziet dat de gemeente in zwaar weer zit.
De kosten van de zorg lopen op en de coronacrisis zorgt voor financiële onzekerheden. De stad staat dan ook voor grote uitdagingen. Daarbij is het onvermijdelijk dat er keuzes moeten worden gemaakt. Met de -beleidsarme- Perspectiefnota 2021 en voorstellen heeft de raad op 29 juni 2020 vast richting gegeven aan de begroting die dit najaar wordt vastgesteld.
Coronacrisis
Het is voor de raad duidelijk, dat de coronacrisis en anderhalve metersamenleving iedereen in Zoetermeer en elk beleidsterrein zullen raken. Het is nog niet te overzien welke sporen de crisis precies in Zoetermeer achterlaat, maar de financiële gevolgen kunnen groot zijn. Daarom reserveert de gemeente vijf miljoen euro om deze gevolgen op te vangen. En dat terwijl de budgetten van de gemeente Zoetermeer al langer onder druk staan vanwege de te lage compensatie van het Rijk voor de jeugdzorg en de Wmo.
Tijdens het voorjaarsdebat heeft de raad vooral aandacht gevraagd voor (het toenemend aantal) kwetsbaren in Zoetermeer, ondernemers, onderwijs, woningbouw, duurzaamheid, wijkgericht werken en de besteding van de Enecogelden. Maar ook waren er woorden van dank voor iedereen die in de coronacrisis zo hard heeft gewerkt.
De raadsfracties hebben voorstellen gedaan in de vorm van amendementen en moties.
Enecogelden en OZB
Zo wil de raad dat er verstandig wordt omgegaan met de Enecomiljoenen. De tekorten die in 2020 en 2021 opgevuld moeten worden, kunnen worden gedekt uit Enecogelden. Voor de jaren daarna zal het college moeten zoeken naar een oplossing voor de gaten in de begroting. De gemeenteraad heeft besloten om het tarief van de OZB voor eigenaren en gebruikers voor bedrijven en winkels in stand te houden en de eventuele gemiste inkomsten als gevolg van leegstand te compenseren door een hoger tarief voor de eigenaren. Daarnaast wordt voorgesteld de inwoners de mogelijkheid te geven de belastingaanslag voor OZB, afvalstoffenheffing,
rioolheffing en hondenbelasting in 12 termijnen te betalen.
Sociaal domein
Kwetsbare mensen in Zoetermeer kregen in het debat veel aandacht. De raad wil graag dat er een onderzoek komt naar de mogelijkheden om mensen die door de crisis in financieel zwaar weer (dreigen te) komen, te steunen. Gezinnen en schoolgaande kinderen die getroffen zijn, moeten in beeld komen. De raad heeft ook hiervoor een motie aangenomen, om te inventariseren welke (groepen) kinderen tussen wal en schip dreigen te belanden en hoe de gemeente het onderwijs hierin kan ondersteunen.
Daarnaast verdienen chronisch zieken en mensen met een beperking in deze coronatijd extra aandacht. Daarbij kan ook de Toegankelijkheidsraad mogelijk een rol spelen. Bovendien wil de raad dat er hoge prioriteit wordt gegeven aan het realiseren van de aanbesteding van resultaatgerichte inkoop in de jeugdhulp per 1 januari 2021; jongeren en ondersteuning van de ouders staan hierbij centraal.
Onderwijs en woningbouw
De raad vindt dat het onderwijs in Zoetermeer beter moet aansluiten op de huidige ontwikkelingen in de arbeidsmarkt. Het college is verzocht om, nog voor het najaarsdebat, enkele scenario’s te presenteren over de mogelijkheden en hier actief partijen bij te betrekken en te kijken naar vernieuwende onderwijsconcepten.
Ook wil de raad dat er zoveel mogelijk woningen worden gebouwd in Zoetermeer. Via een motie is verzocht om met marktpartijen en woningcorporaties invulling te geven aan ‘Samen doorbouwen aan Nederland!’ Daarnaast heeft de raad het college gevraagd om met een plan te komen om woningen voor starters betaalbaar te maken.
Veiligheid en wijkgericht werken
De raad heeft ook een motie aangenomen om BOA’s in Zoetermeer nog voor de jaarwisseling uit te rusten met een korte wapenstok en pepperspray en voor het gebruik van deze middelen een opleiding te geven. Wijkgericht werken wordt op de raadsagenda gezet. Ook heeft de raad verzocht om in de ‘startnotitie wijkgericht werken’ een overzicht op te nemen van centrale punten in iedere wijk die kunnen functioneren als ‘Huis van de Wijk’ en hoe dit samen met partners een ‘Hart’ kan worden gegeven. Tevens wil de raad de mogelijkheden hiervoor laten onderzoeken in de wijken Oosterheem -met plaats voor de bibliotheek- en Seghwaert en Rokkeveen.
Duurzaamheid
Illegale afvaldumpingen in de stad moeten worden aangepakt en er moeten maatregelen komen. Ook hiervoor is een motie aangenomen. Datzelfde geldt voor het plaatsen van extra prullenbakken (of vaker legen) in de winkelcentra om vervuiling tegen te gaan. Daarnaast wil de raad in álle raadsvoorstellen meer aandacht voor de invulling van de paragrafen Duurzaamheid en Toegankelijkheid.
Tot slot heeft de raad het college verzocht om de resultaten in de gemeentelijke jaarrekening en begroting – vanaf de begroting voor 2021 – in een oogopslag inzichtelijk te maken. En de gemeenteraad wil betrokken worden bij de voorbereiding van de Algemene Ledenvergaderingen van de Vereniging van Nederlandse gemeenten.
Het college gaat de aangenomen voorstellen betrekken bij het opstellen van de begroting die begin november wordt besproken en vastgesteld.
Begroting 2021
In september ontvangt de raad van het college een aanvullend voorstel met plannen voor nieuw beleid. Op dat moment is er meer zicht op de financiële gevolgen van corona. De invulling van de mogelijke besteding van Enecogelden komt eveneens in het begrotingsdebat in november 2020 aan de orde. Daarbij worden de voorstellen van zowel de raad als het college betrokken. Op deze manier kan de gemeenteraad de begroting begin november 2020 volwaardig behandelen tijdens het begrotingsdebat en een besluit nemen.
De raad heeft ingestemd met het raadsvoorstel Perspectiefnota 2021. De fractie Zoetermeer Vooruit stemde tegen. De fracties dienden 40 moties in en 5 amendementen. Uiteindelijk werden 34 moties en 3 amendementen in stemming gebracht. Er zijn 2 amendementen aangenomen. In totaal zijn 17 moties aangenomen, waarvan 3 unaniem.
