Om de effecten van klimaatverandering op de natuur in Zuid-Holland in kaart te brengen, is een eerste verkennende ‘stresstest’ uitgevoerd in 2 natuurgebieden.
Hogere temperaturen zorgen voor toenemende druk op natuurgebieden, onder meer door een toename van recreanten en afnemende waterkwaliteit. Deze 2 risico’s komen naar voren uit een eerste klimaatstresstest, die Arcadis in opdracht van de provincie uitvoerde in samenwerking met Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Dunea.
Duin en Veen
Het is de eerste keer in Nederland dat de gevolgen van weersextremen en klimaatverandering voor natuur- en recreatiegebieden door middel van een stresstest zijn onderzocht. In overleg met de natuurbeheerders is een selectie gemaakt van 2 natuurgebieden, één in het Zuid-Hollandse duingebied en één in het Zuid-Hollandse veengebied. Voor deze gebieden zijn de kansen en bedreigingen als gevolg van weersextremen en klimaatverandering in kaart gebracht.
Basis
Het rapport is een basis voor verder onderzoek en mogelijke aanpassingen in natuurbeheer- en beleid. Alle overheden in Nederland hebben samen afgesproken dat ze in 2020 in hun beleid maatregelen hebben opgenomen die nodig zijn om de effecten van klimaatverandering op te vangen. Daaronder valt voor de provincie ook het beheer van natuurgebieden. De maatregelen voor alle beleidsterreinen van de provincie zijn gebundeld in de adaptatiestrategie ‘Weerkrachtig Zuid-Holland’.
Indicatie
In moerasgebieden, omgeven door veenweiden, bevinden kwetsbaarheden zich met name rond waterkwantiteit en daaruit volgend de kwaliteit van het ingelaten oppervlaktewater. Zo speelt in tijden van droogte het dilemma wat minder schadelijk is voor de natuur: verdroging of de inlaat van gebiedsvreemd water van slechte kwaliteit. Kwetsbaarheden in het duingebied liggen met name in het vinden van de balans tussen bescherming van kwetsbare natuur en het toelaten van recreanten. Bij hoge temperaturen is een duin- en kustgebied een aantrekkelijke vlucht voor bewoners uit de stad. In de combinatie met de verwachte langere warme periodes geeft dit mogelijk extra druk op de aanwezige (kwetsbare) natuur en recreatievoorzieningen.
Het onderzoek geeft een eerste indicatie van de kansen en bedreigingen van klimaatverandering en weersextremen voor een moerasgebied en een duingebied in Zuid-Holland. De discussie over de gevolgen van klimaatverandering en weersextremen zal de komende tijd op verschillende niveaus worden gevoerd. Op nationaal niveau is natuur aangewezen als één van de 6 speerpunten in het Uitvoeringsprogramma van de Nationale Adaptatie Strategie. In dit kader wordt gewerkt aan een programma klimaatadaptatie natuur.
