In het kader van de “Week van de Overgang” een interview met Janny Ledeboer, Verpleegkundig Overgangsconsulente. Zij ontvangt in haar praktijk vele vrouwen die met overgangsklachten te maken hebben.
Wat doet een Verpleegkundige Overgangsconsulente?
De Verpleegkundig Overgangsconsulente is gespecialiseerd in het informeren, adviseren en begeleiden van vrouwen voor en tijdens de overgang. Vrouwen en hormonen zijn onvoorwaardelijk met elkaar verbonden. In welke leeftijdsfase je ook zit, ze kunnen je hele leven op zijn kop zetten. In positieve maar ook in negatieve zin. Het eerste wat vrouwen vaak zeggen: “Vervelend. Het hoort erbij, maar het zal wel weer overgaan”. Toch is het vaak prettig om hierover met iemand te praten en om antwoord te krijgen op je vragen.
Wat is de overgang?
De overgang is een nieuwe fase in je leven en het is geen ziekte. De overgang is vaak ook een fase waarvan vrouwen denken: “Niet klagen, maar dragen”. Helaas is het in deze tijd, waarin we als vrouw van alles moeten, niet altijd even gemakkelijk. in deze fase komen ook vaak de kinderen in de pubertijd, is er sprake van mantelzorg voor ouders, ‘gewoon’ werk en ook nog streven naar een goede relatie.
Wij als vrouwen willen alles, maar moet dit ook altijd? Schakel hulp in en krijg daarbij inzicht in wat de overgang is, wat het met je doet en op welke manier je die levensfase positief kunnen beïnvloeden. Ook als je vervroegt in de overgangsjaren bent gekomen of bijvoorbeeld door een behandeling ten gevolgen van borstkanker niet precies weet wat te doen. Naast de behandeling van de klachten besteden ik uitgebreid aandacht aan het persoonlijke risico tijdens en na de overgang. Denk aan: botontkalking, hart- en vaatziekten, borstkanker, diabetes type II en urineverlies.
Hoe lang bent u overgangsconsulente?
Al 19 jaar werk ik met veel plezier als Verpleegkundig Overgangsconsulente. Heb al vele vrouwen, hun partners, maar ook werkgevers blij gemaakt, vrouwen kunnen terdege blijven functioneren tijden de overgangsjaren.
Hoe oud zij de vrouwen naar een consult komen?
De leeftijd dat vrouwen last kunnen hebben van de overgang ligt tussen de 40 en 60 jaar, maar kan ook jonger zijn. Dit is heel ruim, omdat er veel verschillende vrouwen zijn.
Met welke klachten komen vrouwen?
De overgang is een verandering in het lichaam van de vrouw. Er zijn diverse uiteenlopende klachten, zoals opvliegers, onregelmatige menstruatie, slecht slapen, urine verlies, gewichtsproblemen, bot- en spierpijnen, hartkloppingen, stemmingswisselingen en verandering in seksualiteit. Voor het consult vullen vrouwen een klachtenlijst in met 35 items van klachten die allemaal kunnen ontstaan, zodat we bij de aanvang een zo volledig mogelijk beeld hebben van de verschillende klachten.
Hoeveel consulten zijn er nodig om vrouwen goede zorg te verlenen?
Dat is heel erg verschillend. Het hangt af van de klachten. Meestal zijn drie tot vier consulten nodig om de vrouwen weer goed te laten functioneren. Tijdens het consult krijgt de vrouw uitleg wat er tijdens de overgang met haar lichaam gebeurt en welke klachten met de overgang te maken kunnen hebben. Naast de behoefte aan informatie en behandeling blijkt er een behoefte aan ondersteuning en erkenning te zijn. Samen zoeken wij naar een goede oplossing voor de verschillende klachten.
Geeft u alleen adviezen betreffende hormoontherapie?
Zeker niet! Naast leefstijladviezen, voeding en tips geef ik informatie over hormoontherapie en orthomoleculaire middelen. In mijn Praktijk verricht ik health-checks, waarbij ik controleer op een aantal ziekten waarop een verhoogde kans is tijdens en na de overgang. Bij de Health-checks breng ik persoonlijke risicofactoren in kaart voor hart-en vaatziekten, worden cholesterol- en glucosegehalte in het bloed in kaart gebracht, bloeddruk gemeten, BMI bepaald en de buikomvang gemeten. Aan de hand van deze bevindingen krijgt een vrouw een persoonlijk advies met betrekking tot voeding en leefstijl. Indien er afwijkende uitslagen zijn, verwijs ik ook door naar de huisarts.
Is er tijdens en na de overgang een verhoogde kans op andere ziekten?
Ja, er is zeker een verhoogd risico op bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, botontkalking en diabetes type 2. De oorzaak daarvan is de verlaagde oestrogeenspiegel. Aanvullend op de informatie die ik daarover geef, bied ik de vrouwen een screening aan in de vorm van het meten van de bloeddruk en de bepaling van het uitgesplitste cholesterol en bloedsuiker. Bij elke consult wordt de bloeddruk gemeten, werd er tijdens de zwangerschappen een verhoogde bloeddruk waar genomen, moeten we hier zeker alert op zijn tijdens de overgangsjaren. Ook is een osteoporose test mogelijk.
Onderzoek heeft uitgewezen tijdens de overgangsjaren 60% van de vrouwen een te hoog cholesterol ontwikkeld, 30% een te hoge bloeddruk heeft en 8% heeft in het bloed een te hoog glucose gehalte. Een op de drie vrouwen krijgt na de overgang te maken met botontkalking of osteoporose. Osteoporose is een sluipende ziekte, die vaak pas na een breuk wordt opgemerkt. In Nederland hebben 800.000 mensen osteoporose, wordt dit naast kanker, hart en vaatziekte, volksziekte nummer 3.
In welke vorm geef je nog meer voorlichting?
Veel vrouwen willen allereerst algemene informatie rond de overgang voor ze bij mij komen voor een consult. Ik geef lezingen/thema avonden in bedrijven en ook huiskamerbijeenkomsten, dus als vrouwen mij bij hun thuis willen uitnodigen bel mij dan! Hier zijn wel kosten aan verbonden. Vrouwen die werken probeer ik altijd in het arbeidsproces te houden.
Worden de consulten vergoed door de zorgverzekeraars?
De consulten worden door de meeste zorgverzekeraars vergoed in de aanvullende pakketten. Dat is afhankelijk van de zorgverzekering die is afgesloten. Het is goed dat de consulten worden vergoed door de zorgverzekeraars. Dat geeft ook de erkenning dat de klachten van vrouwen serieus genomen worden. Er zijn tegenwoordig ook werkgevers die de kosten willen vergoeden voor de consulten.
Heeft u nog een afsluitende tip voor vrouwen?
Maak van de overgangsjaren, goede jaren. Let op jezelf en je gezondheid en als je ze hebt, neem dan je eigen klachten serieus. Voor meer informatie (bijvoorbeeld om een afspraak te maken) kunnen vrouwen ook op mijn website terecht: www.deovergangsconsulente.nl.
